- Γκρίτι
- (Gritti).Επώνυμο Βενετών αξιωματούχων. 1. Αντρέα (1394 – 1474). Βενετός ναύαρχος. Το 1474 στάλθηκε να βοηθήσει τον υπερασπιστή της Σκόδρας Λοριζάνο που μαχόταν κατά του μπεϊλέρμπεη της Ρούμελης, Σουλεϊμάν πασά. Κοντά στις εκβολές του ποταμού Αώου συνάντησε τους Τούρκους, τους νίκησε και έλυσε την πολιορκία της πόλης. 2. Αντρέα (1454 – 1538). Δόγης της Βενετίας. Ως προβλεπτής της Ενετικής Δημοκρατίας διακρίθηκε κατά την πολιορκία και την άλωση της Πάντοβα (1509). Αργότερα διορίστηκε αρχηγός των ενετικών στρατευμάτων αλλά στην προσπάθειά του να διώξει τους Γάλλους από την Μπρέσια, αιχμαλωτίστηκε από τον Γκαστόν ντε Φουά και οδηγήθηκε στο Παρίσι. Εκεί κατόρθωσε να αποκτήσει την εμπιστοσύνη του Λουδοβίκου IH’ και διαπραγματεύτηκε μαζί του τη σύναψη ειρήνης. Γύρισε έπειτα στη Βενετία όπου αναδείχτηκε αρχηγός της γαλλόφιλης φατρίας. Όταν το 1522 έγινε δόγης, αντιστάθηκε στην προσπάθεια του Κάρολου Κουίντου E’ να προσβάλει τα συμφέροντα της χώρας του και εμπνεύστηκε το σχέδιο της συμμαχίας των χριστιανικών δυνάμεων εναντίον των Τούρκων. Απέτυχε όμως εξαιτίας της ανικανότητας του ναύαρχου Ντόρια να βλάψει τον στόλο του Μπαρμπαρόσα. 3. Λουντοβίκο (1491 – 1534). Στρατιωτικός και διπλωμάτης. Ήταν γιος του προηγούμενου. Έμαθε την ελληνική και την τουρκική γλώσσα και διορίστηκε πράκτορας της Ενετικής Δημοκρατίας στην Οθωμανική αυτοκρατορία, στα χρόνια του σουλτάνου Σουλεϊμάν B’. Γρήγορα κέρδισε τη συμπάθεια του σουλτάνου με αποτέλεσμα να οριστεί από αυτόν μεσολαβητής ανάμεσα στην Υψηλή Πύλη και στις ευρωπαϊκές Δυνάμεις. Συνδέθηκε επίσης με τον επίδοξο βασιλιά της Ουγγαρίας Ζάπολν, ο οποίος όταν ανακηρύχθηκε βασιλιάς (1533) τον διόρισε γενικό διοικητή του βασιλείου. Προκάλεσε όμως, εξαιτίας της σκληρότητάς του, την αντιπάθεια των Ούγγρων και υποχρεώθηκε να επιστρέψει στην Κωνσταντινούπολη. Εκεί πήρε μέρος στις διαπραγματεύσεις μεταξύ του σουλτάνου, του Κάρολου E’, του Φερδινάνδου και του Ζάπολν, οι οποίες κατέληξαν στη συνθήκη του 1533. Επέστρεψε αργότερα στην Ουγγαρία και ανέλαβε τη διοίκηση του στρατού της Τρανσιλβανίας, αλλά όταν σκότωσε τον επίσκοπο Βαραδίνου προκάλεσε εξέγερση του στρατού του, συνελήφθη και αποκεφαλίστηκε μαζί με τους δύο γιους του.
Dictionary of Greek. 2013.